Dieta dr Budwig

Dr Johanna Budwig była niemiecką naukową pionierką badań nad kwasami omega-3 i olejem lnianym. Po II wojnie światowej prowadziła badania nad wpływem farmaceutyków i przetworzonej żywności na zdrowie człowieka. Wiele pacjentów cierpiało na brak we krwi fosfatydów, lipoprotein i kwasów omega-3, co sprzyjało rozwojowi nowotworów. 

Dr Budwig opracowała dietę, która ma za zadanie dostarczyć organizmowi chorego zwiększoną ilość kwasów omega-3 (olej lniany) i antyoksydantów. Stosując dietę, dr Budwig leczyła pacjentów z chorobami nowotworowymi, stwardnieniem rozsianym i przewlekłymi stanami zapalnymi w swojej własnej klinice z pozytywnym skutkiem.

Dziś dieta dr Budwig może pomóc przy wielu różnych schorzeniach, w tym:

• nowotworach,
• chorobach prostaty,
• problemach trawiennych, w tym stłuszczeniu wątroby, chorobach woreczka żółciowego, wrzodach żołądka,
• chorobie Alzheimera,
• chorobach reumatycznych związanych z autoimmunologią,
• stwardnieniu rozsianym,
• alergiach,
• wadach wzroku i słuchu,
• problemach z nauką i pamięcią (umożliwiając aktywizację pracy mózgu),
• wszelkich problemach dermatologicznych,
• chorobach układu krążenia (miażdżyca, atak serca, zawał, arytmia),
• chorobach związanych z wiekiem,
• cukrzycy.

Dr Budwig opublikowała wiele artykułów naukowych i 11 książek w Niemczech. Dwie z nich zostały przetłumaczone na język angielski, jednak wciąż nie ma literatury na temat diety dr Budwig w języku polskim.

Olej lniany działa na wiele obszarów organizmu człowieka, ponieważ kwas omega-3 jest jednym z budulców białek w każdej komórce ciała i reguluje wiele procesów fizjologicznych.

CHOROBY NOWOTWOROWE

Kwasy omega-3 mogą hamować rozwój nowotworów według badań laboratoryjnych na hodowlach komórkowych i zwierzętach doświadczalnych. Obecnie, badania te są kontynuowane w pracach klinicznych i bromatologicznych z udziałem pacjentów. 

Kwas omega-3 spowalnia podziały komórek nowotworowych, przez co guz rośnie wolniej i hamuje tworzenie się naczyń krwionośnych, które utrudniają rozwój tkanki nowotworowej. Olej Iniany może zmniejszać ryzyko raka prostaty. Badania przeprowadzone wśród pacjentów z tym schorzeniem, którzy spożywali olej Iniany, wykazały spowolnione tempo podziałów komórek nowotworowych oraz wzrost szybkości ich umierania w porównaniu z pacjentami, którzy oleju nie stosowali.

CUKRZYCA

Kwasy omega-3 wpływają na metabolizm glukozy i insuliny, co jest szczególnie istotne w kontekście rozwoju cukrzycy typu 2. Badania sugerują, że dieta bogata w kwasy omega-3 może pomóc w kontrolowaniu poziomu cukru we krwi i zmniejszyć ryzyko wystąpienia cukrzycy. 

Współczynnik HOMA-IR, który jest wskaźnikiem oporności na insulinę, może być niższy u osób spożywających duże ilości kwasów omega-3. Ponadto, kwasy te wykazują działanie przeciwzapalne, co jest ważne w kontekście cukrzycy, gdyż stan zapalny jest jednym z czynników wpływających na rozwój choroby.

UKŁAD NERWOWY, STWARDNIENIE ROZSIANE

Olej Iniany jest skutecznym środkiem w łagodzeniu drętwienia i mrowienia kończyn. Zawarte w nim kwasy omega-3 pomagają budować komórki nerwowe i osłonki mielinowe, co pomaga w łagodzeniu objawów schorzeń mózgu i układu nerwowego, takich jak choroba Alzheimera, stwardnienie rozsiane i uszkodzenie nerwów u chorych na cukrzycę. 

Dostarczanie organizmowi kwasów tłuszczowych omega-3 może ograniczać rozwój stwardnienia rozsianego we wczesnym stadium poprzez odbudowę osłonek mielinowych nerwów i spowalniać rozwój choroby w stanach zaawansowanych.

STANY ZAPALNE, CHOROBY AUTOIMMUNOLOGICZNE

Kwasy omega-3, które przekształcają się w przeciwzapalne prostaglandyny serii 1 i 3, pomagają w zapobieganiu przewlekłym stanom zapalnym. Niski poziom tych związków może prowadzić do wystąpienia zapalenia stawów, jelita grubego i dziąseł. 

Olej Iniany zawiera NNKT, które łagodzą objawy reumatoidalnego zapalenia stawów, zmniejszają ból i sztywność stawów oraz zapobiegają zmianom zwyrodnieniowym stawów. Ponadto kwasy omega-3 w oleju obniżają aktywność enzymów niszczących kolagen, co zapobiega degradacji chrząstek i stawów.

UKŁAD SERCOWO – NACZYNIOWY

Olej Iniany zawiera NNKT, które pomagają zapobiegać miażdżycy, nadciśnieniu, zawałom serca oraz ich powtórzeniu. Prostacykliny, powstające z NNKT, wykazują działanie antyarytmiczne, rozszerzają naczynia wieńcowe i zwiększają siłę skurczu mięśnia sercowego. 

Kwasy NNKT, takie jak kwas alfa-linolenowy (omega-3), biorą udział w metabolizmie cholesterolu i jego transporcie, obniżają stężenie „złego” cholesterolu (LDL) i zwiększają stężenie „dobrego” cholesterolu (HDL), a także hamują zlepianie się płytek krwi i zatykanie światła naczyń krwionośnych. Dzięki temu, zmniejszają ryzyko nagłej śmierci po zawale oraz obniżają śmiertelność z powodu chorób układu krążenia nawet o 30%.

UKŁAD TRAWIENNY, ZAPARCIA, HEMOROIDY

Olej Iniany wspomaga trawienie, co może zapobiegać tworzeniu się kamieni żółciowych. Olej Iniany odbudowuje błony śluzowe w układzie pokarmowym, ułatwia przepływ treści pokarmowej przez jelita i zapobiega zaparciom.

MÓZG

Kwas alfa-linolenowy (ALA), który należy do rodziny kwasów omega-3, jest w organizmie przekształcany w kwas DHA, który jest ważnym składnikiem tkanki mózgowej. Niski poziom DHA związany jest z problemami z pamięcią, nastrojem, wzrokiem oraz schorzeniami neurologicznymi. 

Kwasy omega-3 wpływają na produkcję i uwalnianie neurotransmiterów, takich jak serotoninę, która stabilizuje emocje oraz dopaminę, która odpowiada za pozytywne emocje.

NADWAGA I OTYŁOŚĆ

Kwasy omega-3, w połączeniu z ćwiczeniami fizycznymi, mogą regulować poziom cholesterolu i cukrów we krwi, co może zwiększyć skuteczność kuracji odchudzających. Kwas linolowy (omega-6) jest korzystny dla wątroby i wpływa na jej odtłuszczanie. Z kolei NNKT wpływają na metabolizm wszystkich tłuszczów w organizmie.

CIĄŻA, ZDROWIE NIEMOWLĄT

NNKT są niezwykle istotne dla kobiet w ciąży, gdyż są potrzebne zarówno dla organizmu matki, jak i rozwijającego się płodu. Są szczególnie ważne w ostatnich trzech miesiącach ciąży oraz przez pierwsze trzy miesiące po urodzeniu dziecka.

Dzieci otrzymują NNKT z mlekiem matki, które jest bogatym źródłem kwasów omega-3. Kobiety karmiące piersią powinny zatem zadbać o odpowiednie spożycie NNKT.

NNKT odgrywają kluczową rolę w rozwoju mózgu, układu nerwowego oraz siatkówki oka dziecka. Niedobór NNKT w diecie dziecka może prowadzić do wadliwej budowy błon komórkowych układu nerwowego i siatkówki oka, gorszego rozwoju fizycznego, zmian skórnych oraz zwiększonej podatności na infekcje.

ŁUSZCZYCA, SKÓRA, WŁOSY, PAZNOKCIE

NNKT są kluczowe dla zdrowia skóry. Ich niedobór może prowadzić do różnych chorób skóry, takich jak egzema, łuszczyca i atopowe zapalenie skóry. 

Spożywanie odpowiedniej ilości kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6 ma pozytywny wpływ na ogólny stan skóry, zapobiega jej wysuszaniu i stanom zapalnym, przyspiesza gojenie się ran i zapobiega rumienieniu oraz uczuciu swędzenia.

Osoby z łuszczycą często stosują mieszaninę oleju Inianego i oleju z wiesiołka, z której codziennie przygotowują pastę. Olej Iniany jest również stosowany w leczniczym masażu skóry łuszczycowej i suchej, aby ją odżywić i nadać jej elastyczność.

DIETA DR BUDWIG – ZASADY

Dieta dr Budwig to dieta, która jest zgodna z obowiązującymi zasadami żywienia, takimi jak piramida żywienia oraz model diety śródziemnomorskiej. Składa się ona głównie z produktów bogatych w antyoksydanty i kwasy omega-3, a zaleca się unikanie przetworzonych produktów spożywczych. 

Według dr Budwig ważne jest świadome wybieranie produktów, które są korzystne dla naszego zdrowia, a unikanie tłuszczów szkodliwych dla organizmu, które często występują w przetworzonej żywności. Dr Budwig zaleca powrót do podstawowych produktów spożywczych, takich jak oleje, białka, warzywa i owoce, które są niezbędne dla zachowania zdrowia. 

Ważne jest unikanie szkodliwych substancji chemicznych, antybiotyków oraz procesów oczyszczania produktów spożywczych, które mogą wpłynąć negatywnie na nasze zdrowie.

Wymienić należy kluczowe aspekty:

1. Dieta dr Budwig opiera się na zastosowaniu jedynie tłuszczów roślinnych, w szczególności oleju Iniany oraz ryb, jako źródła kwasów omega-3 w pierwszym etapie stosowania diety. W tym czasie zaleca się unikanie tłuszczów zwierzęcych. Stosowanie dużej ilości oleju lnianego (6-8 łyżek stołowych dziennie) może być uzupełniane poprzez mieszanie go z chudym twarogiem i spożywanie w postaci pasty. Stosowanie diety kontynuuje się aż do poprawy zdrowia, jednak nie dłużej niż kilka miesięcy. Najczęściej zaobserwowanym efektem stosowania diety jest poprawa funkcjonowania układu pokarmowego oraz zmniejszenie bolesności stawów.
2. Dietę dr Budwig cechuje zalecenie zastępowania wszystkich innych tłuszczów olejem lnianym, szczególnie tych zwierzęcych, które mogą prowadzić do miażdżycy. W pierwszym etapie stosowania diety, jedynym zalecanym źródłem tłuszczu jest olej lniany i ryby. Aby ułatwić wchłanianie oleju, dr Budwig polecała mieszanie go z chudym twarogiem i spożywanie w postaci pasty. Ważne jest, aby twaróg i jogurt używane do przygotowania pasty były odtłuszczone, a pasta nie powinna być dodawana do tradycyjnej diety, ponieważ może to prowadzić do nadmiernego spożycia tłuszczu i zwiększenia masy ciała. Organizm korzysta przede wszystkim z najlepszych i najużyteczniejszych tłuszczów, czyli NNKT z olejów, a nadmiar tłuszczu zmagazynowuje w postaci tkanki tłuszczowej. Dlatego stałe jedzenie pasty, zwłaszcza z dużą ilością oleju, może prowadzić do przybierania na wadze.
3. Oprócz pasty, dieta dr Budwig zawiera również standardowe produkty, takie jak warzywa, produkty zbożowe, białko i owoce. Dr Budwig zaleca jedzenie świeżych i niskoprzetworzonych produktów oraz ograniczenie spożycia przetworzonej żywności. W diecie powinno być dużo owoców i warzyw, zwłaszcza zielonych warzyw liściastych. Ważne jest również spożywanie produktów pełnoziarnistych, takich jak pełnoziarniste pieczywo i kasze. W diecie dr Budwig zaleca się ograniczenie spożycia mięsa i przetworzonej żywności, a także cukru i soli. Ważne jest, aby dieta była zbilansowana i bogata w składniki odżywcze.
4. Dr Budwig zalecała stosowanie oleju lnianego w większych ilościach przez kilka miesięcy, a po uzyskaniu poprawy stanu zdrowia zmniejszenie jego ilości do 2 łyżek stołowych dziennie w celach profilaktycznych. Po tym czasie można włączyć do diety inne zimno tłoczone oleje, ale zalecenia co do pozostałych elementów diety pozostają bez zmian.
5. Dr Budwig zalecała, aby potrawy były przygotowywane z naturalnych, nieprzetworzonych produktów, wolnych od dodatków chemicznych i konserwantów. Według jej teorii, większość konserwantów działa jak inhibitory oddychania, co blokuje spalanie tłuszczu i hamuje aktywację oddychania. Dlatego, aby zapewnić organizmowi tłuszcze aktywujące oddychanie, a uniknąć spożywania blokujących oddychanie konserwantów, powinniśmy wybierać naturalne produkty, które nie są poddawane zbyt dużym przetworzeniom. Dr Budwig uważa, że unikanie produktów konserwowanych może pomóc w odzyskaniu zdrowia dla wielu pacjentów, nawet tych uznanych za przypadki nie rokujące nadziei na wyleczenie.
6. Dr Budwig zalecała codzienne spożywanie kilku łyżek świeżo zmielonego siemienia lnianego, ponieważ jest ono bogate w błonnik, minerały oraz kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6, które są niezbędne dla naszego organizmu. Jednakże, należy pamiętać, że siemię lniane zawiera w sobie łatwo psujący się tłuszcz, który zjełczeje w kontakcie z powietrzem i światłem. Dlatego też, nie powinno się mielić go na zapas, a jedynie w ilościach, które spożyjemy na bieżąco. Alternatywą dla świeżo mielonego siemienia jest zakup odtłuszczonego, zmielonego siemienia lnianego.
7. Dr Budwig zalecała codzienne spożywanie mlecznych produktów fermentowanych, takich jak kefir, maślanka, jogurt czy letnie mleko acidofilne. Mają one korzystne właściwości dzięki zawartości łatwostrawnego białka i pożytecznych bakterii, które kolonizują jelito grube i pełnią wiele ważnych funkcji. Bakterie te produkują witaminy z grupy B, neutralizują toksyny oraz wspomagają układ odpornościowy. Dr Budwig zaleca spożywanie codziennie jednej szklanki takiego produktu, zmieszanej z dwiema łyżeczkami świeżo zmielonego siemienia lnianego.

SKŁAD PASTY DLA 1 OSOBY NA 1 DZIEŃ:

OSOBY DOROSŁE CHORE

1. W zależności od nasilenia schorzenia, dr Budwig zaleca spożywanie 6-8 łyżek stołowych oleju Inianego (w przypadkach ciężkich) lub 5-4 łyżek stołowych oleju lnianego (w łagodniejszych przypadkach).
2. Do oleju należy dodać 12,5 dkg chudego twarogu lub sera koziego, tofu o jak najniższej zawartości tłuszczu na 8 łyżek oleju. W przypadku mniejszej ilości oleju, ilość twarogu należy odpowiednio zmniejszyć.
3. Aby uzyskać pożądaną konsystencję pasty, można dodać kilka łyżek jogurtu naturalnego, maślanki lub kefiru o jak najniższej zawartości tłuszczu (najlepiej 0% tłuszczu). Im więcej jogurtu zostanie dodane, tym pasta będzie bardziej płynna. W przypadku braku jogurtu, można użyć 1-2 łyżek chłodnej wody.

OSOBY DOROSŁE ZDROWE

Ilość profilaktyczna to 1-2 łyżki stołowe oleju Inianego, jednak osoby zdrowe także mogą spożywać pastę przygotowywaną zgodnie z zaleceniami dla osób chorych.

Zaleca się spożywanie takiej pasty przez kilka tygodni, aby wzbogacić organizm w kwasy omega-3 i zapewnić mu intensywne odżywienie.

DZIECI CHORE I ZDROWE

Ilość oleju Inianego dla dzieci, zarówno chorych jak i zdrowych, zależy od masy ciała i wynosi 1 g na każdy kilogram masy ciała dla dzieci do 7 lat i 0,6 g na każdy kilogram masy ciała dla dzieci powyżej 7 roku życia. 

Dzieci starsze potrzebują mniejszej ilości NNKT niż dzieci młodsze, dlatego dawka zależy od wieku. Jedna łyżka stołowa oleju zawiera około 10 g oleju. 

Na przykład, dla dziecka 8-letniego ważącego 30 kg, dawka wynosi 18 g oleju dziennie, czyli mniej niż 2 łyżki stołowe. Olej Iniany można podawać dziecku wraz z twarogiem, w ilości około 30 g (1/4 szklanki).

SPOSÓB PRZYGOTOWANIA

Przepis możesz obejrzeć na YT pod tym linkiem.

Pasta to połączenie chudego białego sera i oleju lnianego, których mieszanie tworzy emulsję. Według Dr. Budwig, oleje, a zwłaszcza olej z nasion Inu, spożywane z białym serem, są lekkostrawne i smaczne.

Dzięki emulsyfikacji zawartych w pastze nienasyconych kwasów tłuszczowych, ich wchłanianie w przewodzie pokarmowym i transport do komórek organizmu jest bardzo szybkie. Łatwe wchłanianie oleju z pasty nie obciąża wątroby, trzustki i woreczka żółciowego.

Aminokwasy siarkowe obecne w serze stabilizują wiązania nienasyconych kwasów tłuszczowych, uniemożliwiając ich zbyt szybkie utlenianie, co pozwala organizmowi w pełni wykorzystać kwasy tłuszczowe. Połączenie białkowo-olejowe, zgodnie z zaleceniem dr. Budwig, jest najlepszym sposobem na przyjmowanie dużych dawek oleju (6-8 łyżek dziennie), ale przy mniejszych ilościach oleju (do 3 łyżek dziennie) nie jest to konieczne.

Aby przygotować pastę, należy zmiksować składniki blenderem (my osobiście używamy akurat Thermomixa), mikserem z nożami lub mikserem z dzbankiem (nie ubijakiem do piany ani mieszadłem do ciasta) przez około 3-5 minut, aż uzyska się jednolitą i nierozwarstwiającą się masę. Konsystencja pasty powinna przypominać majonez lub płynny krem, w zależności od ilości dodanego jogurtu. Czas miksowania zależy od mocy urządzenia AGD.

ZALECENIA DR BUDWIG DOTYCZĄCE PASTY

Dr Budwig zaleca spożywanie pasty z oleju lnianego codziennie. Najlepiej jeśli pasta jest spożywana rano, np. razem z muesli, płatkami zbożowymi, łyżką zmielonego siemienia lnianego i utartym jabłkiem. 

Gotową pastę można przyprawiać według własnych upodobań, np. dodając sól, przyprawy, zioła, czosnek, warzywa, owoce. 

Pasta może być osobnym posiłkiem lub składnikiem innych dań, np. dipy, sosy, nadzienie do naleśników. Można ją również dodać do zup jako białko. 

Olej lniany można miksować z jogurtem, kefirem czy maślanką, sokiem z cytryny i wodą, aby stworzyć koktajl.

Osobom z kłopotami z połykaniem lub karmionym przez sondę zaleca się spożywanie pasty w formie koktajlu.

Nieprzyprawioną pastę można przechowywać w lodówce najdłużej do następnego dnia. 

Past nie należy gotować ani zapiekać. Olej lniany zimno tłoczony nie powinien być używany do smażenia, gdyż pod wpływem wysokiej temperatury bardzo szybko utlenia się.

INFORMACJA DLA WEGETARIAN, OSÓB Z ALERGIĄ LUB NIETOLERANCJĄ BIAŁKA MLECZNEGO BĄDŹ LAKTOZY

Osoby, które nie tolerują białka mleka (kazeiny) lub cukru mleka (laktozy), w tym również wegetarianie, mogą stosować olej lniany zmieszany z lecytyną, serkiem tofu lub żółtkiem jaja surowego (oddzielić żółtko od białka) lub ugotowanego na miękko lub na twardo. Białko należy jeść osobno. Olej lniany można również spożywać samodzielnie, w ilości 1-3 łyżek dziennie.

UWAGA! OSOBY Z WRAŻLIWYM PRZEWODEM POKARMOWYM, STARSZE, DIABETYCY I OSOBY SPORADYCZNIE JEDZĄCE NABIAŁ – NA CO NALEŻY ZWRÓCIĆ UWAGĘ PRZY WPROWADZANIU PASTY DO JADŁOSPISU PO RAZ PIERWSZY

Osoby starsze, cierpiące na skłonności do biegunek oraz osoby z wrażliwym przewodem pokarmowym, zwłaszcza te, które spożywają nabiał tylko okazjonalnie, mogą doświadczyć biegunek po wprowadzeniu większej ilości oleju lnianego do swojej diety. W takim przypadku zaleca się zmniejszenie ilości przyjmowanego oleju w paście lub spożywanie go oddzielnie.

Sporadyczne spożywanie nabiału lub jego brak w diecie u dorosłych może prowadzić do wtórnej nietolerancji pokarmowej na produkty mleczne. W takim przypadku organizm przestaje wytwarzać enzymy trawienne potrzebne do trawienia białka i cukru mlecznego. 

Nagłe wprowadzenie pasty do diety może wywołać reakcje ze strony przewodu pokarmowego, dlatego zaleca się spożywanie oleju lnianego luzem (do 4 łyżek dziennie).

Przy wprowadzeniu pasty do diety, diabetycy mogą doświadczyć wahania poziomu cukru we krwi z powodu obecności białka z twarogu. W takim wypadku zaleca się również przyjmowanie oleju lnianego luzem (do 4 łyżek dziennie).

Żródło:

1. Budwig J., FETTE ALS WAHRE HILFE GEGEN ARTERIOUSCLEROSE HERZINFRAKT KREBS”, 1994.
2. Barcelo-Coblijn G., et all., Flaxseed oil and fish-oil capsule consumption alters human red blood cell n-3
   fatty acid consumption: multiple-dosing trial comparing 2 sources of n-3 fatty acid, American Journal of
   Clinical Nutrition, 2008, vol. 88, 3, 801-809.
3. Cabot S., Dieta oczyszczająca wątrobę, Mada, 2002 r.
4. Horn-Ross P, John E., Canchola A., Stewart S., Lee M., Phytoestrogen intake and endometrial cancer risk,
   Journal of National Cancer Institute, 2003, 95(15), 1158-1164.
5. Skopińska-Różewska E., Sommer E., Sommer S., Nienasycone kwasy tłuszczowe a nowotworzenie,
   Współczesna onkologia, 2002, vol. 6, 2, 60-63.
6. Bętkowska T., Rożnowska K.. Diety w różnych chorobach, Emilia Kraków, 2000 r.
7. Hammamieh R., Chakraborty N., Differential effects of omega-3 and omega-6 fatty acids on gene
   expression in breast cancer cells, Breast Cancer Research and Treatment, 2007, 4, 3, 239-250.
8. Baj E. et al., Inhibition of 5-alfa reductase in genital skin fibroblasts and prostate tissue by dietary
   lignans and isoflavonoids, Journal of Endocrinology, 2006, 147, 295-302.
9. Prasad K., Antioxidant activity of Secoisolaricisinol diglucoside-derived metabolites, Secoisolaricisinol,
   Enterodiol and Enterolactone, International Journal of Angiology, 2000, 9, (4), 220-225.

Materiał zawarty w niniejszym artykule ma jedynie charakter informacyjny. Należy pamiętać, że nie może zastąpić konsultacji z lekarzem i nie powinien być wykorzystywany do stosowania jakichkolwiek leków czy form terapii bez porady lekarskiej. Ostateczna decyzja w tym zakresie należy do lekarza prowadzącego leczenie.

Autorzy lub współpracownicy tego artykułu nie ponoszą odpowiedzialności za wykorzystanie informacji zawartych w nim.